Yoga!

Het is alweer ruim een week geleden dat Susan een zoontje heeft gekregen. Hij is vorige week dinsdag door middel van een keizersnede op de wereld gezet. Er mochten twee nurses van Amecet mee om de keizersnede mee te maken, Janneke zou sowieso meegaan en dan nog Petra of ik. We hebben geloot en Petra mocht mee. Dat was natuurlijk erg bijzonder om mee te maken. Vorige week maandag werd Susan naar het ziekenhuis gebracht. Aan het einde van de middag gingen Janneke en Els weer naar Amecet en ze vroegen nog aan Susan of ze nog vragen had of ergens mee zat. Het is natuurlijk niet niks om daar als 12-jarige de nacht door te moeten brengen met de wetenschap dat je de volgende dag een keizersnede krijgt. Nee, daar maakte ze zich toen toch nog niet zo druk om, wel zei ze dat ze bang was dat Silivia (een ander meisje uit Amecet) met haar barbiepop zou gaan spelen nu zij er zelf niet was… Jaja, daar maakte ze zich echt zorgen om. Voordat ze in Amecet kwam had ze nog nooit speelgoed gezien!

Dinsdag brachten Els en ik Petra en Janneke naar het ziekenhuis. Susan lag in een ‘privekliniek’. Daar had ze wat meer privacy dan wanneer ze op zaal lag. Nu lag ze samen met een andere zwangere vrouw achter één gordijntje… Wat bij ons ook nog niet eens voorkomt als je gewoon op zaal ligt.

Onder een groot afdak tussen de ziekenhuisgebouwen zaten allemaal vrouwen eten te koken voor hun familieleden. Ook liepen er kippen, zwerfhonden, kuikentjes enz. Er liepen kinderen zonder luier, andere kinderen lieten hun urine gewoon lopen. Één kindje vond dat zo grappig, dat hij daarna lekker met zijn handen in zijn eigen plas ging slaan…

In het ziekenhuis hier moet je als patiënt zelf voor je eten zorgen, ook zijn de verpleegkundigen er niet om je te helpen met wassen en begeleiden. Er moeten altijd twee personen uit de familie bij je zijn, de ene om het eten te koken en de andere om je te helpen met wassen, verschonen en drinken te geven enz.

De verpleegkundigen lopen hun ronde, vragen hoe het met je gaat en geven medicatie en infuus.

Ook moet je de meeste spullen voor degene die in het ziekenhuis ligt zelf meenemen, zoals lakens, verbanden, zeiltjes, infuusnaalden (en voor de zekerheid infuuszakken), urinekatheter enz. Als je het niet meeneemt is dat je eigen probleem, je krijgt het niet van het ziekenhuis…

Susan was die ochtend wel zenuwachtig en had helemaal geen idee wat haar te wachten stond. Els had haar wel het een en ander uitgelegd, maar natuurlijk is dat dan nog niet helemaal helder.

Rond 10 uur werd ze naar de verloskamer gebracht. Daar zou ze infuus en een urinekatheter krijgen en verder voorbereid worden op de OK. Daarna zijn Els en ik weer terug gegaan, maar niet voordat we samen met Susan hebben gebeden. Dat is zo mooi! Een paar weken geleden moest Lazarus opeens voor een bloedtransfusie naar het ziekenhuis, alle spullen hadden ze al in de tas gedaan. Toen zei iemand: ‘Wat zijn we vergeten? O ja, we moeten nog bidden’. En zo begonnen ze te bidden voor dat kleine mannetje. Dat zijn echt onvergetelijke momenten.

Het voorbereidende werk voor de operatie was afgerond, Susan kon naar de operatiekamer. Deze was echter in een ander gebouwtje en helaas aan de andere kant van het terrein. (Het hele ziekenhuis complex bestaat uit losse gebouwtjes.) Dat betekende een ritje op de brancard - met wel drie wieltjes - over een paadje met hobbels en kuilen en bekeken te worden door mensen op het terrein. Susan was intussen wel heel erg gespannen en bang voor wat komen ging. In de personeelskleedruimte hesen Janneke en Petra zich in elegante ruimzittende operatiekleding, maar dit was toch wel erg ideaal want zo viel het totaal niet op dat Petra een flesje Cola onder haar kleding meesmokkelde de operatiekamer in, voor het geval ze een beetje flauw werd van de warmte (wat eerder al was gebeurd, maar gelukkig was het op de OK een stuk koeler).
Op de vraag of er foto’s mochten worden gemaakt, gaf de chirurg aan dit niet te willen. Toen hij echter met de operatie wilde beginnen, zei hij toch ineens dat ‘hier en daar wel foto’s van mochten gemaakt’. Zoals het ‘steriele operatieveld’, een laken met een scheur… Dat was toch wel een triest gezicht, de chirurg vond dit zelf ook en wilde daarom ook dat er toch wel foto’s gemaakt werden zodat men in Nederland kon zien onder welke omstandigheden operaties moeten worden uitgevoerd. Zo lag Susan ook niet aan de monitor, het enige ‘controleapparaat’ was een saturatiemeter! Ondenkbaar voor ons in Nederland, een operatie uitvoeren zonder dat iemand aan de monitor ligt en ook nog eens onder zeil gebracht wordt met ether.
De operatie verliep gelukkig vlot en al snel kwam er een prachtige baby tevoorschijn, een bijzonder moment om mee te maken! Een nieuwe baby op de wereld, totaal onwetend van de gecompliceerde omstandigheden rondom zijn bestaan! 
De baby werd opgevangen, gecontroleerd en warm ingepakt. En wat de moeilijke situatie nóg moeilijker lijkt te maken, is het feit dat de baby een afwijking heeft aan heupen en benen, deze staan helemaal niet goed en ook zijn de schedelnaden niet gesloten, waardoor er niet zoals normaal twee fontanellen zijn maar één lang groot fontanel...
De rit van de operatiekamer naar ‘zaal’, was voor Susan de uitslaapkamer ofwel de ’verkoever-route’, daar kennen ze geen aparte ruimte voor hier. Eenmaal op haar privéplekje, heeft ze nog een tijd lang liggen slapen, medicatie gekregen en niet gemerkt wat er allemaal om haar heen gebeurde.

Ze was blij dat ze naar 'huis' mocht. Daar in het ziekenhuis werd toch niet echt goed voor haar gezorgd. Haar zoontje had van die middag daarvoor tot de volgende dag ‘s morgens in dezelfde luier gelegen. Ook kreeg ze erg weinig pijnstilling. Een paar keer heeft ze Diclofenac gekregen, maar helemaal niet zoveel als wij gewend zijn.
Ze geeft borstvoeding en dat gaat goed. Het is echt een klein meisje, ze komt bij mij nog niet eens tot mijn schouders.

Op de veranda geeft ze ook gewoon borstvoeding, waar iedereen bij is. Dat doen trouwens alle vrouwen hier. Overal waar je komt wordt borstvoeding gegeven, aan baby's maar ook aan peuters. Edith liep pas over straat en zag een vrouw, die achterop een rijdende bromfiets zat, zelfs borstvoeding geven!

Deze week zijn er röntgenfoto’s gemaakt van de beentjes van Ben. Deze zijn echt niet goed, daarom gaan we morgen naar orthopedisch centrum in Kumi, een stad 40 km verderop, om waarschijnlijk de beentjes te laten breken. Spannend dus!

Momenteel is er een jongen van 12 jaar (Joseph) die erg ziek is. Hij heeft nu al zo'n 3 weken last van spiertrekkingen , de ene keer in zijn arm, dan in zijn benen en dan zijn mond en wenkbrauwen of het gaat allemaal tegelijk; de hele dag door. Hij kon eerst nog wel, met hulp, lopen maar nu gaat het de laatste dagen ook niet meer. Heeft helemaal geen krachten meer.

Hij is verder bekend met HIV (met een CD4 waarde van 3... het moet minimaal 300 zijn...), TB en regelmatig malaria. Nu heeft hij ook malaria, waarvoor hij behandeld wordt.

Ze denken dat die spiertrekkingen komen door Toxoplasmose, daar krijgt hij nu antibiotica voor. Maar dat lijkt nog niet echt te werken. Ook heeft hij een infectie aan zijn ogen. Hij draait helemaal weg met zijn ogen en heeft weinig tot geen pupilreactie. Hij ziet er schijnbaar ook niet meer goed mee. Hij kon er medicijnen voor krijgen, maar die kosten zo'n 10 000 (!) euro, en hier moet alles zelf betaald worden, geen ziektekostenverzekering enz. Ze hebben deze week nog een lumbaalpunctie gedaan, maar daar is niets uitgekomen. Omdat hij maandag helemaal niet meer at en dronk hebben we een maagsonde geplaatst. Daarover krijgt hij zijn medicijnen en wordt hij nu gevoed.

Het is echt lastig, ze hebben hier natuurlijk ook niet heel uitgebreide bloedtesten en mogelijkheden voor verschillende onderzoeken. Dan sta je soms met je handen in het haar. We hopen en bidden dat hij weer wat mag opknappen!

Op het ogenblik zijn er zo'n 14 baby's, 3 peuters en 4 kinderen tussen de 7 en 12 jaar.
Er wordt veel gehuild door de baby's. We herkennen ze ondertussen allemaal al aan hun soort gehuil en zijn helemaal ervaren in het geven van flessen ;)

Vorige week is er een kindje, Levi (waarschijnlijk zo’n 10 maanden oud), weggegaan voor adoptie. Die ouders zijn Amerikaans en wonen nu voor een paar jaar hier in Soroti. Zij wilden graag een kindje adopteren. Ze waren er al een poosje mee bezig. Maar twee weken geleden kreeg Els te horen dat zij een kindje wilden adopteren, ze kwamen gelijk die dag kijken naar Levi, hielden hem vast en knuffelden hem. Vorige week woensdag hebben ze hem al opgehaald, mooi is dat he! Levi is, toen hij een paar maanden oud was gevonden aan de kant van de weg, al slapend... Niets was er over hem bekend, geen naam, geen leeftijd... Els heeft hem Levi genoemd, ze schatte hem toen zo’n 6 of 7 maanden oud. Nu is hij geadopteerd en heeft hij waarschijnlijk ook een goede toekomst. Prachtig!

Het weer is prima, lekker warm. Het wordt ook steeds warmer, in december en januari schijnt het hier het warmst te zijn. Nu nog steeds regenseizoen, dus bijna dagelijks aan het eind van de middag en ‘s nachts ontzettend harde regenbuien. Dan koelt het altijd lekker af. Meestal gaat dat gepaard met onweersbuien en dan valt de stroom vaak uit. En dan is het ontzettend donker... Met de generator aan hebben we dan nog een paar noodzakelijke lichtjes die wat verlichting geven. En als de generator het dan ook niet meer doet doen we het met lampionnen...

Vorige week had ik nachtdienst en toen was er ook geen stroom, nou dan duurt de nacht behoorlijk lang hoor. En een nachtdienst is van 18 uur tot 7.30 uur... Gelukkig hadden we de lampionnen. Later op de nacht hadden we ook geen stromend water meer. Dus als je een fles melk wilde opwarmen kon dat niet in de magnetron en moest je daarom eerst water koken. Maar omdat we geen stromend water meer hadden moest je het uit zo'n gele jerrycan halen… Dat is Afrika!

Edith en ik zitten nu alweer op de helft van de periode hier in Uganda. Petra zit op een kwart. Ondanks dat alles niet zo gejaagd is als in Nederland gaat de tijd toch best snel. We zijn hier al helemaal gewend en vinden het fijn om hier een poosje te kunnen zorgen voor kinderen die het zo hard nodig hebben. We hebben het echt naar onze zin!

Ps. Op de onderstaande blog zijn de verhalen van Els te lezen, zij plaatst zeer regelmatig een update over het leven in Amecet.

https://amecet-soroti.blogspot.com/